2023-26 Kerst

34

34 Kerst 19 december 2023 Duitsland moet in 2024 gewoon aan de slag met vaarwegen Keer op keer wordt de Duitse overheid opgeroepen om met spoed de vaarwegen te verbeteren. Ze krijgt ook praktische handvatten aangereikt hoe ze dat kan doen. Niet met nóg meer ‘versnellingsinitiatieven’ en ‘adviescommissies’, maar door bestaande procedures efficiënter te maken en een cultuur te stimuleren waar mensen weer beslissingen durven te nemen. In een gezamenlijke stellingname schrijven de havenbedrijven duisport en Neuss-Düsseldorfer Häfen, logistiekgroep HGK, de Euregio Rhein-Waal, Logistikregion Rheinland en Metropolregion Rheinland dat verkeersprojecten in Duitsland veel te lang duren in vergelijking met andere Europese landen. In 2022 kwam het Duitse verkeersministerie met een voorstel om plannings- en vergunningstrajecten te versnellen. De zogenaamde Versnellingswet werd na veel discussie aangenomen en geldt voor tientallen weg- en spoorprojecten die volgens de overheid ‘van groot publiek belang’ zijn. Vaarwegprojecten komen niet voor in deze lijst. Vaarwegen benadeeld Voor de vaarwegen gelden alleen nieuwe regelingen om plannings- en vergunningstrajecten te digitaliseren. De genoemde organisaties vinden dit een gemiste kans om de binnenvaart gelijkwaardig te behandelen aan weg- en spoorvervoer. Het is volgens hen ‘algemeen geweten’ dat binnenvaarttransport milieuvriendelijk is en ook nodig om de energietransitie te laten slagen. Met het oog op het economisch belang van de Rijn (niet alleen voor Duitsland!) zouden op z’n minst ook de verdieping van de Middenrijn, de aanpassing van de Rijn tussen Duisburg en Stürzelberg, de verruiming van het Wesel-Datteln-kanaal en de vernieuwing van de grote kanaalsluizen versneld moeten worden uitgevoerd. De verdieping van de Rijn is opgenomen in het Duitse Bundesverkehrswegeplan 2030 en heeft van alle projecten die daarin staan de op één na hoogste kosten/baten-ratio. In diverse rapporten is de noodzaak van de Rijnverdieping de afgelopen jaren onderbouwd. Twee maanden geleden presenteerde de door verkeersminister Volker Wissing geïnstalleerde Versnellingscommissie voor de Midden-Rijn haar adviezen. Het wordt nu tijd om deze op te volgen, aldus de organisaties. Aanbestedingen blijven uit Het belang van een steviger vaarwegennet blijkt onder meer uit prognoses voor het goederenvervoer die de Duitse overheid regelmatig laat maken. Na de Covid-pandemie staan de seinen weer op groei. Alleen dreigen extra goederenvolumes de komende decennia vooral op de wegen te belanden, en die zijn nu al overbelast. Terwijl industriële bedrijven klagen over het uitblijven van de Rijnverdieping, wordt het voor Duitse aannemers en ingenieursbureaus steeds minder interessant om op vaarwegprojecten te blijven focussen. Er komen immers toch geen aanbestedingen op dit gebied. Als er al eens een project wordt aanbesteed, leiden laattijdige aanpassingen in contracten vaak tot meerwerk voor de betrokken marktpartijen, die hiervoor geen gepaste vergoeding ontvangen. Op die manier kan tanende politieke belangstelling voor de vaarwegen er ook toe leiden dat kennis over waterbouwkunde afkalft. Minder bureaucratie De Vereniging voor Europese Binnenvaart en Waterwegen (VBW) en de Bond Duitse Bouwindustrie (HDB) reiken in een recent rapport praktische handvatten aan om sneller te kunnen doorpakken met vaarwegprojecten. De bonden organiseerden de afgelopen anderhalf jaar drie workshops waaraan waterbouwkundigen, ingenieursbureaus en medewerkers van vaarwegbeheerder WSV hebben deelgenomen. Volgens VBW-directeur Marcel Lohbeck zijn eventuele nieuwe initiatieven voor versnelling helemaal niet nodig en zou het veel nuttiger zijn om bestaande processen te verbeteren. “Uit onze gesprekken met vakmensen is vooral gebleken dat procedures vereenvoudigd moeten worden. We hebben minder bureaucratie nodig.” Havenbedrijven en logistieke dienstverleners pleiten voor een gelijkwaardige behandeling van de vaarwegen door de politiek. (foto HGK)

19 december 2023 Kerst 35 ECHT WINTERS BOEK: ROTTERDAMSE BEREN De sector verwacht van de politiek dat de verdieping van de Midden-Rijn snel van start gaat. (foto Bundesanstalt für Wasserbau) Rotterdamse Beren verscheen al enkele jaren geleden, maar dit winters boek vol met maritieme ijs- en sneeuwkiekjes is in deze donkere dagen prima geschikt voor liefhebbers van bijzondere schepen. De ‘Rotterdamse Beren’ varen figuurlijk nog één keer uit... Schrijver Arie Pieters neemt de lezer in eerste instantie terug naar 1926. In dat jaar leverde de Rotterdamse werf van Piet Smit Jr. twee unieke vaartuigen op: de Jääkarhu en de Siberië. De eerste was een reus van een ijsbreker, vervaardigd voor Finland, en de tweede de sterkste sleper van zijn tijd in Nederland, die eveneens als ijsbreker zijn mannetje stond. Beide vaartuigen werden varende legendes. De Siberië, met als bijnaam ‘de Beer van Rotterdam’, was als ijsbreker – zeker voor de Tweede Wereldoorlog – regelmatig te zien in de Dordtse Kil, op de Merwede, de Oude Maas en andere rivieren in Zuid-Holland. Het schip fungeerde dan als aanvoerder van een konvooi ijsbrekers. De Jääkarhu (Fins voor ‘IJsbeer’) deed zijn werk in eerste instantie vooral in Finland, maar werd na de Tweede Wereldoorlog door de toenmalige Sovjet-Unie ingepikt als oorlogsbuit. Onder Sovjetvlag kreeg de ‘IJsbeer’ een andere naam en werd actief in de poolstreek. Aan de hand van vijftig foto’s volg je hun levensloop, waarin Pieters enkele wonderlijke parallellen ontdekte. In het boekje zijn unieke foto’s opgenomen, die zover hem bekend nog nooit in Nederlandse boeken zijn verschenen. De ‘vondsten’ zijn te danken aan Finse Facebookvrienden van bekenden van Pieters. Verder komen ook de aanleg van de Maastunnel en spectaculaire winterfoto’s van de IJsbeer voorbij. Rotterdamse Beren is onder meer verkrijgbaar via de webwinkel van Mijnbestseller.nl. De verkoopprijs is 13,50 euro. Leren van fouten Volgens VBW en HDB moet de vaarwegbeheerder de omslag maken naar een ‘positieve foutencultuur’, waarbij men – zoals in het bedrijfsleven – van fouten leert in plaats van bang te zijn om fouten te maken. Dit laatste leidt er namelijk toe dat op den duur niemand nog beslissingen durft te nemen. Interne afstemmingsprocedures moeten strakker worden, de communicatie beter. Daarnaast geven de bonden tips om extra vakkrachten aan te trekken en kennis over te dragen. Aanbestedingen zouden voortaan minder op prijs en meer op kwaliteit en slimme ideeën gestoeld moeten worden. Voor meerwerk als gevolg van late contractwijzigingen moeten aannemers en ingenieursbureaus beter worden vergoed. Begrotingsproblemen Meer efficiëntie, samenwerking en moed om beslissingen te nemen kunnen volgens VBW en HDB de versnelde verbetering van het vaarwegennet op gang brengen. De komende jaren moet veel oude infrastructuur gesaneerd worden. Alleen al om de bestaande capaciteit in stand te houden, zal men ieder jaar drie keer zoveel sluizen en vijf keer zoveel stuwen moeten aanpakken. Dit vraagt om aanzienlijke investeringen, en het blijft dan ook de vraag waar in de toekomst politieke prioriteiten worden gelegd. Bondskanselier Olaf Scholz kondigde onlangs ‘moeilijke tijden’ aan na een uitspraak van het grondwettelijk hof. Het rechtscollege oordeelde dat de regering het nietopgebruikte geld dat gereserveerd was voor de coronabestrijding onterecht heeft overgeheveld naar een klimaat- en transitiefonds. Het gaat om zo’n 60 miljard euro die de overheid in diverse projecten wilde investeren, waaronder de vernieuwing van de binnenvaartvloot. Om het ontstane gat te dichten heeft de regering inmiddels maatregelen aangekondigd, waaronder het afschaffen van klimaatschadelijke subsidies en het versneld verhogen van de CO 2 -belasting. Bovendien wil de bondsregering dat de binnenvaart belasting gaat betalen op gasolie, zo zei minister Christian Lindner van Financiën vorige week tijdens een interview op tv. En dan zal er ook nog door een aantal ministeries bezuinigd moeten worden… Scheepsladingmeters Hoogtemeters Diepgangmeters FIJNE KERSTDAGEN EN EEN GELUKKIG NIEUWJAAR! Fijne kerst en een aantrekkelijk nieuwjaar, waarin je met voldoening vaart! Nautilus International is dé vakbond voor werknemers in de maritieme sector: www.nautilusint.org Onderweg 6-I • 4221 LC Hoogblokland • The Netherlands T +31 (0)183-561193 • F +31 (0)183-564166 • I www.sygo.nl • E info@sygo.nl