OSD Antwerpen 34 14
OSD Antwerpen 34 14 maart 2023 Vosseschijnstraat Kaai 140, 2030 Antwerpen | Tel: 03/233 94 49 info@schippersbond.be | www.schippersbond.be Minutieuze weergave van de werkelijkheid STAALPLATEN OP VOORRAAD IN OVERDEKTE OPSLAG Elk detail klopt MODELBOUWGROEP DEVEL www.modelbouwgroepdevel.nl Speciaal voor scheepsbouwers en -reparateurs hebben wij staalplaten en Holland profiel op voorraad. Ook kunnen wij met onze nieuwe en straal- en conserveerstraat in Vlissingen-Oost en de eigen vrachtwagenvloot snel reageren. Ook op uw aanvragen! VERKOOP INSTALLATIE REPARATIE SERVICE 24/7 Bel: 0032 (0)3 231 4121 • Check: www.ass-steel.be Antwerpse Staal Services N.V. Century Center De Keyserlei 58-60 bus 5 | B-2018 Antwerpen Tel: +32 3 231 41 21 | Fax: +32 3 231 45 27 Distributeur van: HUMPHREE TRIM- & STABILISATIESYSTEMEN Julianastraat 1, 3331 XG Zwijndrecht T +31 (0)78 6192003 info@dcsint.nl www.dcsint.nl
OSD Antwerpen 14 maart 2023 35 Op weg naar een Vlaamse binnenvaartvisie voor opleiden en instroom Uit het ongenoegen over de late en rigide invoering van de Europese richtlijn voor beroepskwalificaties in Vlaanderen lijkt nu toch iets moois te ontstaan: overheid, binnenvaartvertegenwoordigers en onderwijs hebben de krachten gebundeld voor passende maatregelen. DOOR SARAH DE PRETER De Europese richtlijn 2017/2397/EU voor de beroepskwalificaties moet de kwaliteit van binnenvaartopleidingen verhogen en gelijktrekken op Europees niveau. Lidstaten kregen tot 18 januari 2022 de tijd om de richtlijn om te zetten in regelgeving. Nederland, onder wiens EU-voorzitterschap de richtlijn in 2017 werd gepubliceerd, en andere lidstaten hebben (herhaaldelijk) om uitstel gevraagd. Daarmee is voorlopig weinig sprake van een Europees level playing field. Opleidingsschip Themis II is aan vervanging toe. Te laat In Vlaanderen is de implementatie van de richtlijn niet zonder slag of stoot gegaan. Ondanks waarschuwingen van binnenvaartvertegenwoordigers heeft de overheid dit te laat en vrij star aangepakt. Daardoor zijn inmiddels flink wat problemen aan de oppervlakte gekomen. Een werkgroep met vertegenwoordigers van de overheid, binnenvaartorganisaties, Go! De Scheepvaartschool (Cenflumarin) en sectorconsulent John Reynaerts heeft de afgelopen maanden een traject afgelegd om de problemen te identificeren en flankerende maatregelen te nemen. Als gevolg van de nieuwe regelgeving zijn in Vlaanderen verkorte opleidingstrajecten verdwenen. Deze werden in het verleden aangeboden door Syntra Midden-Vlaanderen in samenwerking met de Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling (VDAB). Die waren juist hard nodig omdat het aantal studenten op de reguliere binnenvaartschool sinds jaren daalt. Een van de ideeën om de instroom te verhogen is het toelaten van mensen met kleurenblindheid tot de binnenvaartopleiding. Zij worden nu nog medisch afgekeurd. Ongeveer één op In november vond in De Scheepvaartschool een inspiratiesessie plaats, waarbij ook havenschepen Annick De Ridder (tweede van links) aanwezig was. Edwin Verberght (links), Geert Daelman (leerkracht havenkunde) en Sophie Ringoot (CEO Rederij Ringoot) praatten onlangs verder met De Ridder. de zeven mannen is kleurenblind, met de huidige optische hulpmiddelen hoeft dat echter geen probleem meer zijn. Een ander gevolg van de richtlijn is dat studenten van De Scheepvaartschool niet meer kunnen afstuderen als stuurman. Door een tekort aan vaardagen kunnen zij alleen nog het diploma van aspirant-stuurman krijgen. Om dit op te waarderen, moeten ze extra vaardagen verzamelen. De richtlijn geldt met terugwerkende kracht. Hierdoor zijn ook studenten getroffen die hun studie aan De Scheepvaartschool begonnen met als doel af te studeren als stuurman. Er wordt nu gekeken naar mogelijkheden om het aantal vaardagen binnen de reguliere opleiding uit te breiden. Edwin Verberght, namens de Federatie van de Belgische Binnenvaart (FBB) nauw betrokken bij dit dossier, zegt: “Het is nog niet formeel bevestigd, maar de overheid lijkt bereid om ook de vaardagen aan boord van het schoolschip Themis II te erkennen. Verder kijken we naar schipperskinderen die in het weekend meevaren met hun ouders. Deze dagen worden nu nog niet erkend als vaardagen, maar daar wordt aan gewerkt.” Nieuw schoolschip Om stuurmannen in spe goed op te leiden, is echter ook behoefte aan een nieuw opleidingsschip. De Themis II, een tot schoolschip omgebouwd vrachtschip uit 1965, heeft zijn beste tijd gehad. Het wordt steeds duurder om het schip conform de eisen in de vaart te houden en qua digitalisering en duurzaamheid heeft het weinig te bieden. De Ab Initio, het nieuwe opleidingsschip van de STC Group in Nederland, kwam tot stand op basis van publiekprivate samenwerking. Een formule die ook in Vlaanderen interessant zou kunnen zijn. Sectorvertegenwoordigers waren onlangs te gast bij de Antwerpse havenschepen en Vlaams parlementslid Annick De Ridder om te verkennen welke ondersteunende rol de havenstad zou kunnen spelen. Ook andere partijen zijn of worden nog benaderd. Verberght: “Het idee is om samen met partners een projectleider aan te wijzen die fondsen en sponsors gaat werven.” Simulator In Nederland hebben alle binnenvaartscholen een simulator die aan de nieuwe richtlijnen voldoet. Dat geldt niet voor De Scheepvaartschool in Antwerpen. De Vlaamse overheid heeft wél al een commissie én een simulator om examens af te nemen. De overheid is voorbereid op de nieuwe richtlijn, maar het onderwijs is nog niet zo ver. In Nederland is de situatie precies omgekeerd. Er wordt ook over aanvullende opleidingen nagedacht. Het volgen van een managementopleiding is volgens de richtlijn een van de opties om boat master te kunnen worden. Dan spreekt men in Vlaanderen al minstens over een graduaat. Verberght: “Door de vergrijzing hebben we in de toekomst nog meer mensen nodig. Die zullen ook moeten doorgroeien. Dat kan alleen als zij naast nautisch-technische vaardigheden ook over andere competenties beschikken. Denk aan het opstellen van een commercieel plan, maar ook zaken als digitalisering, werken met alternatieve brandstoffen enzovoort. Voor tankvaartondernemers komt daar nog een heleboel extra kennis bij.” De sector is in gesprek met de Antwerp Maritime Academy over een graduaat, maar zeker in de beginfase zal men er rekening mee moeten houden dat het aantal studenten laag is. Samen investeren Veel zaken verkeren nog in de conceptfase, maar het is inmiddels wel duidelijk dat alles om de financiering draait. “Om de instroom te verhogen, moet in de sector geïnvesteerd worden”, aldus Verberght. “Geen enkel land kan dit nog solo doen. In de Vlaamse begroting zit budget voor infrastructuurprojecten, maar niet voor zaken zoals een nieuw schoolschip of een managementopleiding. Het zal een zoektocht worden naar middelen en mensen, want je hebt ook docenten nodig.” Het graduaat, de simulator en een opleidingsschip zijn aparte onderwerpen, maar er zit overlap in. Zo zou de simulator aan boord van het nieuwe schoolschip kunnen worden geplaatst. Studenten aan De Scheepvaartschool kunnen dan vaardagen verzamelen én er kunnen twee personen tegelijk trainen (één in de stuurhut, de andere op de simulator). Ook het personeel van het havenbedrijf of overheidsrederij VLOOT zou gebruik kunnen maken van de simulator. Uithangbord Bovendien kan het schoolschip een uithangbord worden voor Vlaanderen als vooruitstrevend binnenvaartland met sterke havens en innovatieve toeleveranciers voor de binnenvaart. Verberght: “Het delen van de rekening is win-win voor iedereen. Dat besef begint nu door te dringen.” “Voor een aantal zaken kunnen mogelijk ook Europese fondsen aangesproken worden. Waar het uiteindelijk om gaat is dat krachten gemobiliseerd worden om een duidelijke visie voor de sector uit te werken. Dat kun je alleen gezamenlijk doen. In dat verband kunnen we trots zijn op de stappen die de afgelopen maanden zijn gezet.”
